BİR ÇALIŞTAYIN ARDINDAN

Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının, “Okuma Kültürü ve Etkili Dil Kullanımı” (Şimdi Okuma Zamanı) başlıklı projesi kapsamındaki “Çalıştay” duyurusunu, il millî eğitim müdürlüklerinin internet sitelerine göz gezdirirken görmüş ve okumuştuk.

Duyuruda, bu projenin iki yıllık bir çalışmayı kapsayacak uzun bir süreç olduğu, bu sürecin ilk adımının da bu “Çalıştay” olacağı belirtiliyor ve bir de başvuru formu yer alıyordu.

Tabiî ilk değerlendirmemiz, bu projenin son derece “önemli, yerinde ve ülkemiz için çok gerekli olduğu” yönündeydi. Çalıştay beş günlük bir programı kapsıyordu. Bu konuda çalışması olan; makalesi, kitabı, projesi olan, konuya duyarlı herkes (öğretmen, akademisyen, yazar-çizer, sivil toplum kuruluşu temsilcisi vb.) başvuruda bulunmaya davet ediliyordu.

Biz de, bilhassa son yedi sekiz yıldır bu konuda kafa yoran ve bir şeyler yapmaya çalışan biri olarak elektronik ortamda başvuru formunu doldurduk ve gönderdik. Başvurumuz uygun görülmüş olacak ki, “Çalıştay”a davet edildik.

Çalıştay, Ankara’nın Kızılcahamam ilçesinde bir “termal” tesiste gerçekleştirildi. Biz, “Çalıştay”ın son günü yapılan, “sonuç bildirisi üzerinde değerlendirme toplantısı”nda da belirttiğimiz gibi, bir kere de buradan; öncelikle böyle bir projenin hayata geçirilmesi ilk olarak kimin ya da kimlerin aklına, zihnine düşmüşse ondan ya da onlardan başlayarak TTK Başkanı Sayın Merdan TUFAN’a, TTK üyesi ve proje yöneticisi Sayın Zübeyir YILMAZ’a, Sayın Zeliha ELVAN’a, Sayın Osman UZUN’a, Sayın Seçil COŞKUN’a, Sayın İsmail ŞAKALAK’a ve adlarını bilmediğimiz; fakat beş günlük program süresince gayretlerine yakından şahit olduğumuz diğer proje çalışanlarına; Türkiye’nin çeşitli üniversitelerinden gelerek “Çalıştay”a katkıda bulunan akademisyenlerimize, yazar-çizerlere, sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerine, basın-yayın dünyamızın mensuplarına ve yine Türkiye’nin çeşitli illerinden kopup gelen gerek ilköğretimde ve gerekse ortaöğretimde çalışan meslektaşlarımıza ve elbette bizleri çok büyük bir nezaketle ağırlayan A’dan Z’ye tesis personeline teşekkür ediyoruz.

Şunu büyük bir memnuniyetle belirtelim ki, bu “Çalıştay”ın sonunda; “iyi ki böyle bir Çalıştay tertip edilmiş, iyi ki başvurmuşuz, iyi ki çağrılmışız, iyi ki katılmışız” dedik.

Bir kere oraya gelen hemen herkes bu konuya ilgili, duyarlı kişilerdi. Bu konuda “bir şeyler” –hatta çok şeyler- yapılması gerektiğini düşünen ve “bir şeyler yapmaya çalışan” kişilerdi. İnanıyoruz ki bu da, bu Çalıştay’ın verimliliğini artıran en önemli unsurlardan biriydi.

Çalıştay, Ankara’nın Kızılcahamam ilçesinde bir “termal” tesiste gerçekleştirildi. Biz, “Çalıştay”ın son günü yapılan, “sonuç bildirisi üzerinde değerlendirme toplantısı”nda da belirttiğimiz gibi, bir kere de buradan; öncelikle böyle bir projenin hayata geçirilmesi ilk olarak kimin ya da kimlerin aklına, zihnine düşmüşse ondan ya da onlardan başlayarak TTK Başkanı Sayın Merdan TUFAN’a, TTK üyesi ve proje yöneticisi Sayın Zübeyir YILMAZ’a, Sayın Zeliha ELVAN’a, Sayın Osman UZUN’a, Sayın Seçil COŞKUN’a, Sayın İsmail ŞAKALAK’a ve adlarını bilmediğimiz; fakat beş günlük program süresince gayretlerine yakından şahit olduğumuz diğer proje çalışanlarına; Türkiye’nin çeşitli üniversitelerinden gelerek “Çalıştay”a katkıda bulunan akademisyenlerimize, yazar-çizerlere, sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerine, basın-yayın dünyamızın mensuplarına ve yine Türkiye’nin çeşitli illerinden kopup gelen gerek ilköğretimde ve gerekse ortaöğretimde çalışan meslektaşlarımıza ve elbette bizleri çok büyük bir nezaketle ağırlayan A’dan Z’ye tesis personeline teşekkür ediyoruz.

Şunu büyük bir memnuniyetle belirtelim ki, bu “Çalıştay”ın sonunda; “iyi ki böyle bir Çalıştay tertip edilmiş, iyi ki başvurmuşuz, iyi ki çağrılmışız, iyi ki katılmışız” dedik.

Bir kere oraya gelen hemen herkes bu konuya ilgili, duyarlı kişilerdi. Bu konuda “bir şeyler” –hatta çok şeyler- yapılması gerektiğini düşünen ve “bir şeyler yapmaya çalışan” kişilerdi. İnanıyoruz ki bu da, bu Çalıştay’ın verimliliğini artıran en önemli unsurlardan biriydi.

Evet, biz de Salı günkü birinci panelin birinci oturumunun başkanı olan çocuk edebiyatı uzmanı Prof. Dr. Sayın Sedat SEVER’in dediği gibi bu “Çalıştay”ı çok önemsiyoruz. Ki, daha Ankara’ya gitmeden epeyce önce, “Çalıştay”da, bu işin mutfağında olmamız hasebiyle bizlerden de öneriler istenebileceğini düşünmüş, önerilerimizi ve bazı uygulamalarımızı not etmiştik.

Oraya gittikten sonra daha “Çalıştay”ın ilk günü, Sayın Zübeyir YILMAZ’ın konuşmasından öğrendik ki, bizim önermeyi düşündüğümüz önemli bir husus, bu projenin içindeki ve başındaki insanlar tarafından da düşünülmüş. Yani Kıcılcahamam’da gerçekleştirilen bu “Çalıştay” projenin ilk adımıydı (Elbette çok önemli bir adımdı. Zira ülkede bu konuda var olan birikim büyük ölçüde bir havuzda toplanmış oldu.) ve bundan sonraki süreçte benzer çalışmalar, ilk etapta belirlenen, her bölgeden bir il olmak üzere yedi pilot ilde (Adana, Afyonkarahisar, Ankara, Bursa, Erzurum, Samsun ve Şanlıurfa) devam edecekti. Sonrasında da çalışmalar ülke geneline yaygınlaştırılacaktı.

Bu arada, daha önce görev yaptığı Siirt, Sakarya ve Trabzon illerinde, okuma alışkanlığının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması konusunda çok yararlı çalışmalar yaptığını basın-yayın yoluyla bildiğimiz şu anki Şanlıurfa Valisi Sayın Nuri OKUTAN da ilk gün “Çalıştay”daydı ve öğleden önceki konuşmacılardandı. Sayın OKUTAN’ın bu “Çalıştay”a davet edilmesi çok isabetli olmuş. Böylesi valilerimizin ve elbette bu paralelde davranan kaymakamlarımızın sayılarının artmasını içtenlikle diliyoruz.

Bu “Çalıştay”da bizi çok mutlu eden güzel bir sürprizle de karşılaştık. 1990-1994 yılları arasında çalıştığımız Ankara Sincan Lisesindeki öğrencilerimizden biri –Erol DURAN- çıktı karşımıza yardımcı doçent olarak. Uşak Üniversitesindeymiş. Evet, o da “Çalıştay”daydı. Şu öğretmenlik güzel meslek vesselâm.

Öte yandan bazı akademisyen ve yazarlarla, çeşitli illerden gelen öğretmen arkadaşlarımızla tanıştık. Gazi Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Sayın Ersin ÖZARSLAN, çocuk edebiyatı yazarı Sayın Üzeyir GÜNDÜZ, Yard. Doç. Dr. Sayın ZEKİ GÜREL, Erzurum Sosyal Bilimler Lisesi Edebiyat Öğretmenlerinden Sayın Ümit ÇELİK, Erzurum İl MEM Şube Müdürü Sayın Yakup BİLECAN, Ağrı Naci Gökçe Lisesinden gelen Sayın İsmet GÜRSOY, Hatay Yahya Turan Anadolu Öğretmen Lisesinden gelen Sayın Ali ÜNSAL, Ankara Polis Kolejinden gelen Sayın Sırrı ER, Afyonkarahisar İl MEM’den gelen şube müdürü arkadaşımız, yine aynı ilden gelen öğretmen arkadaşımız ve daha pek çok güzel insanla yemeklerde, akşamları da lobide sohbet etme imkânı bulduk. Bu arada, “Çalıştay” süresince aynı apart-daireyi paylaştığımız, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Çeviribilim Bölümü Almanca Mütercim Tercümanlık Anabilim Dalı öğretim üyelerinden Yard. Doç. Dr. Sayın Necdet NEYDİM ile benim açımdan gayet yararlı geçen sohbetlerimizi de zikretmeliyim. Kendisinin, geleceğin “dolu dolu profesörlerinden biri” olacağını söylemek asla abartı olmayacaktır. Bu arada Sayın NEYDİM ile memleketlerimizin, İzmir’in birbirine sadece yirmi beş kilometre mesafedeki iki ilçesi – o Ödemişli, ben Kirazlı- olması da hoş bir tesadüftü.

Kızılcahamam’da yapılan beş gün süreli “Çalıştay”ın ilk gününde öğleden önce protokol konuşmalarıyla gazeteci-yazar Sayın Taha AKYOL’un konuşması vardı. İlk konuşmayı TTK üyesi ve proje koordinatörü Sayın Zübeyir YILMAZ, ikinci konuşmayı TTK Başkanı Sayın Merdan TUFAN, üçüncü konuşmayı da MEB Müsteşarı Sayın Esengül CİVELEK yaptı. Çay-kahve arasından sonra ise, adını not etmediğimiz bir akademisyenin yanı sıra gazeteci-yazar Sayın Taha AKYOL ile Şanlıurfa Valisi Sayın Nuri OKUTAN konuştu.

Bu konuşmaların ardından; Salı günü öğleden sonra, Çarşamba tam gün ve Perşembe öğleye kadar serbest konuşmalarla paneller vardı. Salı günkü panelin birinci oturumunun konusu, “Okuma Kültürü Bakımından Dünya ve Türkiye’deki Durum, Okuma Kültürünün Geliştirilmesine Yönelik Örnek Uygulamalar” idi. Bu oturumun başkanı Prof. Dr. Sayın Sedat SEVER’di. Konuşmacılar; Sayın Adnan BİNYAZAR, Sayın Ayla ÇINAROĞLU, Prof. Dr. Sayın Cemal YILDIZ, Prof. Dr. Sayın Murat DEMİRKAN, Doç. Dr. Sayın Fatma AÇIK ve Yard. Doç. Dr. Sayın Necdet NEYDİM idi.

Salı günkü ikinci oturumun konusu da, “Söz Varlığının Gelişimi Bakımından Dünya ve Türkiye’deki Durum, Söz Varlığının Geliştirilmesine Yönelik Örnek Uygulamalar”dı. Bu oturumu yöneten Sayın Hocamızın adını not almamışız. Konuşmacılar ise şu isimlerden oluşuyordu: Sayın Mavisel YENER, Doç. Dr. Sayın Celâl DEMİR, Yard. Doç. Dr. Sayın Özay KARADAĞ, Yard. Doç. Dr. Sayın Mehmet KURUDAYIOĞLU, Yard. Doç. Dr. Sayın Bayram BAŞ ve Yard. Doç. Dr. Sayın Mehmet Akif ÇEÇEN.

Çarşamba günü öğleden önce panelin önünden, çocuk edebiyatı yazarları Sayın Yalvaç URAL ile Sayın Aytül AKAL ve Prof. Dr. Sayın Necati DEMİR konuştu. Panelin öğleden önceki üçüncü oturumunda Başkan, Dr. Sayın Charles Butler’di. Konuşmacılar da; Sayın Jane Carter (İngiltere), Dr. Sayın Ayten KİRİŞ (Türkiye), Sayın Purificacion Sanchez Hernandez (İspanyol) ve Sayın Gudmundur Engilbertsson (İzlanda)du. Bu oturumun konusu ise, “Avrupa Okullarında Çocuk Edebiyatını Gözden Geçirme” idi. Bu oturumda konuşmacıları, çevirmenler aracılığıyla kulaklıklarımızla dinledik.

Çarşamba günü öğleden sonraki dördüncü oturumun konusu, “Okuma Kültürünü Geliştirmede Medya, Sivil Toplum Kuruluşları ve Teknolojinin Etkisi”ydi. Bu oturumu Prof. Dr. Sayın Ramazan KAPLAN yönetti. Konuşmacılar ise; Sayın Aydın AFACAN, Sayın Nur İÇÖZÜ, Prof. Dr. Sayın Yakup ÇELİK, Doç. Dr. Sayın Ersin ÖZARSLAN, Sayın Perihan YÜCEL ve Sayın Şener METE idi.

Çarşamba günü öğleden sonraki beşinci oturumun konusu da, “Okuma Kültürünü ve Söz Varlığını Geliştirmeye Yönelik Eğitim Programı Oluşturma”ydı. Bu oturumun başkanı Prof. Dr. Sayın Hayati AKYOL’du. Konuşmacılar da; Sayın Melek Özlem SEZER, Sayın Üzeyir GÜNDÜZ, Yard. Doç. Dr. Sayın Hasan AKTAŞ, Yard. Doç. Dr. Sayın Halit KARATAY, Yard. Doç. Dr. Sayın Mehmet KARA ve Dr. Sayın Seçkin AYDIN idi.

Perşembe günkü altıncı oturumdan önce Prof. Dr. Sayın Firdevs GÜNEŞ, Doç. Dr. Sayın Mehmet ÇELİK ve Yard. Doç. Dr. Sayın Turan TEMUR konuştu. Konuşmaların ardından gerçekleştirilen altıncı ve son oturumda konu, “Dünyada ve Türkiye’de Çocuk ve Gençlik Edebiyatı”ydı. Bu oturumu Prof. Dr. Sayın Mübeccel GÖNEN yönetti. Konuşmacılar da; Sayın Gülsüm CENGİZ, Sayın Meryem Aybike GÜNDOĞDU, Doç. Dr. Sayın Hilmi UÇAN, Yard. Doç. Dr. Sayın Canan ASLAN, Yard. Doç. Dr. Sayın Zeki GÜREL ve Yard. Doç. Dr. Sayın Kelime ERDAL idi.

Çalıştay’ı düzenleyenler, çalışmalardan daha iyi verim alınabilmesi için, iki yüz elli civarındaki katılımcıyı panellerin ardından dört gruba ayırdılar. Dolayısıyla Çalıştay, Perşembe öğleden sonra ve Cuma tam gün bu dört grup üzerinden dört ayrı salonda devam etti. Ki akademisyenler, yazarlar, öğretmenler, MEB merkez teşkilatı mensuplarıyla TTK mensupları ve hatta veli ve öğrenciler bu dört gruba dengeli bir şekilde dağıtılmıştı. Ve her salondaki çalışma bir profesörün başkanlığında yürütüldü. Bir buçuk gün süren bu bölümde, işin mutfağında çalışan biz eğitimciler de, çocuklarımıza okuma alışkanlığının kazandırılmasına, okumanın ülkemizde temel ihtiyaçlardan biri hâline gelmesine yönelik önerilerimizi, çalışmalarımızı, kendi uygulamalarımızı paylaşma fırsatı bulduk.

Çalıştay’ın son günü, “sonuç bildirisi” üzerinde değerlendirmeler yapıldı. Bir buçuk gün boyunca dört ayrı salonda gerçekleştirilen müzakereler tutanağa geçirilmişti. Perşembe gününün gecesinde bu tutanaklar birleştirilerek sonuç bildirisi hazırlanmış ki, Cumartesi günü sabahtan öğleye kadar, sonuç bildirisindeki maddeler üzerinde tek tek duruldu. Pek çok madde adeta yeniden yazıldı. Bu işlem de aşağı yukarı saat 12.00 civarında tamamlandı. Öğle yemeğini müteakip de katılımcılar Kızılcahamam’dan ayrıldı.

Şunu kesin bir inançla ifade edelim ki, biz bu “Çalıştay”ın ülkemiz adına, milletimiz adına, milletimizin yarınları adına çok önemli, çok yararlı bir adım olduğunu düşünüyoruz. Türkiye’nin her yerinde iyi niyetle bir şeyler yapmaya çalışan, birtakım şeylerin sancısını çeken, boş vermeyen, adam sen de demeyen, benim bu topraklara, insanımıza borcum var diyen, bıyık altından küçümseyici edalarla edilen tebessümlere aldırış etmeyen, ben öncelikle kendimden sorumluyum diyen ve bu sorumlulukla hareket eden, bu ülkede güzel şeyler olacaksa eğitimle olacak, olumsuzluklar azalacaksa eğitimle azalacak diyen idealist insanların var olduğu konusunda öteden beri bir kanaate sahiptik. Çalıştay bu kanaatimizi daha da pekiştirdi. Evet, “okuyan okul”lardan, “okuyan ilçe”lerden, “okuyan şehir”lerden sonra “OKUYAN TÜRKİYE” de artık çok uzakta değil.

*Proje hakkında kapsamlı bilgi için: http://simdiokumazamani.meb.gov.tr/